درس دو اقتصاد
کسب و کارها در ایران به صورت: کسب و کار شخصی / شرکتی / سهامی / تعاونی
اگر بخواهیم به صورت کلی تفاوت مفهومی شکلهای مختلف کسب و کار را درک کنیم، باید به سؤال زیر پاسخ دهیم:
«مالک محصول یا کالای (نهایی) که به مشتری عرضه میشود، کیست؟ یک نفر یا چند نفر و چگونه؟»
این سؤال و پاسخ آن، بیانگر مفهوم «سازمان تولید» است.
انواع کسب و کار ها از منظر سازمان تولید
نوع اول: کسب و کار شخصی
× کسب و کار شخصی متعلق به یک شخص است.
× اغلب کسب و کارها در ایران به شکل شخصی است.
× بیشتر کسب و کارهای شخصی کوچک مقیاساند و در همه نوع فعالیتی از کشاورزی تا صنعت بهویژه خدمات حضور دارند.
× نمونههایی از کسب و کارهای شخصی: مشاغل خویش فرمایی (مانند تعمیرکاران خودرو و لوازم خانگی)، بنگاههای معاملات ملکی، خرده فروشان، کشاورزان، صنعتگران خرد و هنرمندان
× در زمینههای تخصصی مانند پزشکی، دندانپزشکی، وکالت و حسابداری اغلب کسب و کارها شخصیاند.
نوع دوم: شراکت
× شراکت، کسب و کاری متعلق به دو نفر یا بیشتر است که شریک نامیده میشوند؛ هر کدام هم متناسب با سهمشان در سود کسب و کار سهیماند.
× کسب و کار شخصی شما، مشابه بیشتر کسب و کارهای شراکتی کوچک، مانند برخی از مغازهها، رستورانها و پیمانکاران است.
نوع سوم: شرکت
× پیچیدهترین نوع کسب و کار شرکت است.
× شرکت کسب و کاری است که خودش هویت قانونی دارد. (به این معنی که قانون با یک شرکت، مشابه با یک فرد و یا انسان رفتار میکند.)
× شرکتها حقوق و تعهدات خاصی دارند. (دقیقاً همانند آنچه که انسانها انجام میدهند.)
× یک شرکت میتواند دارایی داشته باشد، با دیگر شرکتها یا افراد وارد قرارداد شود و حتی علیه آنها شکایت کند و مورد شکایت قرار بگیرد.
× دارایی هر شرکت به تعداد معینی سهم تقسیم میشود.
× هر کس با خرید سهام شرکت به سهامدار آن تبدیل میشود که به اندازة سهمش مالکیت نسبی آن را دارد و در منافع و مسئولیتها به همان اندازه سهیم است.
× سهام یک سند مالکیت است و نشان میدهد که دارندة آن، بخشی از مالکیت شرکت را در اختیار دارد و در سود و زیان آن، شریک است.
ایجاد یک شرکت :
× ایجاد یک شرکت، بهویژه یک شرکت سهامی، پرهزینهترین نوع کسب و کار است. (زیرا شرکت سهامی از پول دیگران برای راهاندازی کارش استفاده میکند.)
× دولت برای شرکتها قوانینی دارد تا به سرمایهگذاران اطمینان بدهد و کمک کند تا فریب نخورند.
× پذیرش و عمل به چنین قوانینی زمانبر و پرهزینه است و به مشاورههای حقوقی نیاز دارد.
× برای تشکیل شرکت، ممکن است به وکیل نیاز داشته باشید تا شما را برای تکمیل اساسنامه شرکت و سایر اسناد مورد نیاز کمک کند.
× اساسنامه شرکت باید موارد زیر را مشخص کند.
شرکت برای چه کسب و کاری تشکیل شده است.
سهام آن چه میزان است و چگونه تقسیم و فروخته میشود.
چگونه شرکت سرمایة اولیة خود را تأمین میکند.
چگونه سود و زیان تقسیم میشود.
سهامداران چه حقوق و مسئولیتهایی در شرکت دارند.
شرکت چگونه منحل میشود.
مزایای ایجاد شرکت
مسئولیت محدود برای سهامداران (ضرر و بدهی سهامداران محدود به میزان سهام)
امکان افزایش سرمایه و تأمین مالی بانکی
(از طریق افزایش سهام داران یا افزایش سرمایة آنها و نیز وامهای بانکی)
امکان رقابت بالاتر
(به دلیل مقیاس تولید بالا، امکان سرمایهگذاری بیشتر و قیمت پایینتر نسبت به رقبا)
تخصص گرایی بیشتر (امکان خوب افراد توانمندتر در زمینههای تخصص و ویژه)
معایب ایجاد شرکت
هزینههای راهاندازی بالات
